Crtd 15-07-14 Lastedit 20-12-27

Twaalfvoetsjol Update
Luctor et emergo

Ik slaag er in dit tweede jaar nog steeds niet in meer dan een degelijke middenmoter te zijn in het twaalfvoetsjollenveld.

1. Les Dat laat ik natuurlijk niet op mij zitten. Ik heb sinds kort elke woensdag les in Loosdrecht. Zoals die keer van Bob. Zijn truuk om de suckersuck-zelflozer-touwtjes te vervangen met boutjes omhuld door iets wat hij jaarlijks ergens uit een akku overhoudt of zoiets (gratis rondgedeeld), scheelt zeker drie bootlengtes. Maar toen ik hoorde dat zelflozers best open mogen blijven staan als de boot leeg is besefte ik pas hoeveel werk en gevloek mij dat van 't winter gaat schelen want een hangertje maakt dan natuurlijk helemaal geen bal uit.

... Bob's gratis suckersuckophaalbouthoesjes ...

Ik zie uit naar de realisatie van de lesmiddag die ik heb gesuggereerd met aan het schoolbord Frans Smits over onwijs knijpen zonder snelheidsverlies. Frans heeft nog een ander geheim: hij vind het helemaal niet erg als hij verliest. Ik zal hem op die middag in de klas ook vragen hoe hij dat klaarspeelt. Ook Pieter Bleeker zegt vaak ijskoud: "Het is maar een spelletje". Heel knap. Want als ik zo hard kon als Pieter zou ik uit mijn vel springen van die plastic Italianen die met al hun maffiatouwtjes zomaar twintig meter verdienen in een voordewinds rak.

 2. Pas op voor hulp in de haven!  Een andere les heb ik inmiddels op de harde wijze geleerd, ik zal dit uitleggen. Een twaalfvoetsjol trek je zo uit het water op de trailer. In je eentje. Maar wie dat doet stelt de hele havengemeenschap teleur en isoleert zich. Altijd komt hulp aanschieten, en uit zuiver sociale overwegingen moet je die kunnen aanvaarden zonder dat dit gevaar voor je jol oplevert. Dit vergt training en deze dient met goed gevolg te zijn doorlopen voordat met voor het eerst zijn jol in een haven uit het water haalt. Anders gebeuren er de grootste ongelukken. Een groep welwillenden roept vrolijk "van onderen!" en trekt je boot met zwaard neer en zelflozers open op je trailer zonder zelfs maar te weten wie de eigenaar is. Je hebt er ook die resoluut de leiding nemen en bevelen gaan uitdelen, waarna je jol weer een paar weken bij de botenbouwer voor reparatie ligt. Dit alles moet men voor zijn. Belangrijk is om zelf het hardste te schreeuwen en meteen als eerste orders uit te delen die geen kwaad kunnen: jij daar !!!! hou jij de trailer vast, maar niet aan de lier draaien!!!! Jij daar!!! Hallo!!!  Hou die hond vast!!! In de meer ernstige gevallen: jij!!! Ga onmiddellijk op het clubhuis vragen wat voor weer het is!!! Enzovoort. Het hele principe is dus dat je alle hulplustigen bezighoudt met dingen die geen kwaad kunnen zodat jij je boot ondertussen rustig en veilig op je trailer kan trekken.

3. De harde weg omhoog naar de prijzen Ik zelf wil, dat begrijp je nu, harder. Maar ook weer niet TE hard. Vooraan zeilt de top vijf namelijk menigmaal wat bij een boei heen en weer tot men het eens is over hoe deze moet worden gerond. Je moet in de twaalfvoetsjol dus pas bij de boei zijn als de geleerden vooraan het eens zijn geworden. Een andere gevaar van te snel is dat je dan het risico loopt een prijs te krijgen. Vreselijke dingen. Vaak met scherpe randen en hoeken waaraan je je lelijk kunt bezeren. En wat moet je ermee?

... Pas als er een beetje bruikbare beker komt zal ik overwegen ik bij deelname aan het NK twaalfvoetsdollen voorin te eindigen ...

3. Tiktak. Ik zou absoluut een tiktak moeten hebben. Zonder tiktak kon het niet. Iedereen zei het. Maar toen ik hem had en vragen wou stellen bleek Pieter van mening dat je de tacking angle fout in moet stellen omdat de door het kastje geschatte windrichtingen, die dan over bakboord anders worden dan over stuurboord, vreselijk interessant zouden zijn voor de wedstrijdtaktiek. Bert B. bleek de handleiding nog te moeten lezen en hem alleen als starttimer te gebruiken, waar hij "heel goed voor is", zei hij tevreden. Het verschil tussen de werkelijke tacking angle en kompashoek tussen de boeg BB en de boeg SB bleek aan niemand besteed. We hebben allemaal de zelfde boot dus we drijven allemaal even erg af, daar hebben we tenslotte die strenge klassevoorschriften voor!

De handleiding: een halve pagina over knoppen en een halve pagina bijles optellen tot 360. Maar niets over wat zo'n tiktok nu eigenlijk doet. Proefondervindelijk kreeg ik even de indruk dat het kolerending een gemiddelde windrichting berekende over een niet in te stellen afgelopen periode. De doos waarin je hem weer mag inleveren was er toen al bij een enorme windstoot daar op Lemmer vandoor gegaan, maar na een felle sprint vond ik hem nog, kletsnat, aan de andere kant van het haventerrein terug. Even later, toen ik mij weer had afgedroogd,  bleek gelukkig dat hij over bakboord alleen maar de helft van de tacking angle bijtelt en over stuurboord aftrekt (waarbij hij ook heel slim oppast als hij over de Noord - 360 wordt 0! - heen en weer tiktakt!), zodat je op het displeetje aan de hoge kant na overstag zonder draaiende wind altijd hetzelfde getal moet zien, te weten de werkelijke windrichting.

In de baai van Lemmer kreeg ik ruim de gelegenheid dit allemaal in te regelen want de jollen zeilden niet op hun eigen Noord Nederlandse Kampioenschap. Men had toch al niet in de baai willen zeilen, maar was bereid geweest te komen na de toezegging op de Brekken te mogen zeilen als het te hard zou waaien. Nu woei het flink, men oordeelde het als te hard en ging op de afspraak staan. Maar wedstrijdorganisatie Zevenwolden vond het niet te hard. Tsja, wat is te hard. Ik ben maar het water opgegaan om die tiktak af te regelen. Toen verscheen er nog een jol, maar we zijn maar niet gestart, je zult tenslotte maar per ongeluk Noord Nederlands Kampioen worden. Het was dikke vier, ik had in Holland de weken tevoren al zeker vier wedstrijden met meer wind gezeild, en op Lemmer past de jol mooi tussen de golven dus niet dat gebats, en de wind is ook regelmatiger. Maar goed, met hard weer is het in je eentje ook wat ontspannener omdat je minder diep ligt en niet hoeft te coordineren. Na deze oefeningen heb ik mij bij het wrokkend consumerende 12vj gezelschap in de Beach Club gevoegd.

Dat tiktakding blijkt een electronisch kompas (die kun je natuurlijk heel wat goedkoper krijgen) met als extra, en daar betaal je voor, het automatisch optellen en aftrekken van de halve tacking angle, in de twaalfvoets jol gewoonlijk 45 GPS maar er is 5 graden drift dus op kompas 40 graden. Die (kompas-, niet GPS-) tacking angle is dus dubbel: 80 graden.

Het klinkt misschien weinig spectaculair, maar denk niet dat ik mijn tiktak weer te koop zet, ik hou hem! Want zet je die tacking angle op 80 graden dan wijst hij over beide boegen de windrichting goed aan, dus zelfs als de wind draait tijdens je overstag ga je nog niet bij de bok. En dat scheelt hoofdrekenen waar ik toch al een broertje dood aan heb. Leve de tiktak!

4. Torsie! Torsie! "Op jouw leeftijd ga je het nooit meer leren", zei Martin Heineke vaderlijk en in alle vriendschap tegen mij op het terras van de Vrijbuiter, dus ik bestelde gauw twee jenever voor mezelf. "maar met zo'n oud lijk zou het niemand lukken: torsie", en hij hield de handen voor zich uit de, één voor de ander, de ruggen naar boven, en liet die enkele keren  veelzeggend tegen elkaar in kantelen. Vervolgens bleek ik naar Lamme te moeten voor een nieuwe jol, maar wel nu meteen want anders zaten ze daar al weer vol. Ik stond al, tenslotte als Martin zoiets zegt ... toen ik dacht, zou ik daar niet eerst eens thuis rustig de natuurkunde van doen, ook al begrijpt natuurlijk ieder kind dat je graag een harde bal hebt als je een pinantie neemt.  

... nadat Bob mij op vertrouwelijke toon had ingefluisterd dat mijn zwaardkast aan de doft moest ...

Ik ging dus toch maar even weer zitten en werkte eerst maar eens die twee jenevers weg. Daar voelde ik ineens Bob's hand op mijn schouder. Mijn zwaardkast moest eerst maar eens aan de doft, fluisterde hij mij samenzweerderig in.

Ik thuis aan de Linge met een kartonknipsel naar mijn buurtsmid, RVS 80 euro zonder factuur, ik zeg die smid nu heb ik je, ik werk bij de belasting. Nu wil ik hem gratis anders ga ik naar mijn baas, zegt die smid: ik ken jouw baas dat is mijn neef, zodat we het toch op 80 euro hebben afgemaakt, ik vroeg later nog een Turk of je zulke dingen op de inburgeringscursus krijgt, nee grijnsde hij, maar dat hoeft ook niet.

Torsiemeting vóór en na natuurlijk. Geen enkel verschil.

... Tegenwicht zonder torsie: mast aan de boom, loefstag vast, vóórop waterpas gaan hangen ...  

... tegenwicht met torsie 4.5% dus over sb: bb hekhoek 2 cm omlaag, sb hekhoek 2 cm omhoog ... zou jij nou voor een paar millimeter minder in zo'n epoxy ballentent varen? Koop dan meteen zo'n plastic Italiaan! ...

De torsie bleek 4.5% vóór de zwaarkast-doft verbinding en daarna ... precies evenveel! Toch geloof ik dat ik wat stevigheid gewonnen heb, al vertaalt het zich niet in torsiereductie. Zo'n grafkist werkt natuurlijk op honderdduizend manieren en torsie is daar maar ééntje van.

5. Lac des Settons! Frankrijk is Lemmer niet. Bij onenigheid loopt men niet weg, men gaat eropaf! In de aanloop naar Lac des Settons, kreeg ik een strijdlustige mail van een Fransman die ons allemaal schreef dat hij niet kwam (ik dacht meteen: "er komen er toch wel meer niet?") maar hij wilde vertellen waarom want daar zouden wij ons voordeel mee kunnen doen: hij hield niet van segregatie schreef hij. Ik wist niet dat ik aan segregatie dee, maar het blijkt internationaal matten te wezen tussen de Polyesters en de Houttianen, die zichzelf ook wel bescheiden aanduiden als "De Klassieken". Ja, en als het matten is dan doe ik altijd graag mee. Aan welke kant is onderhandelbaar. Bovendien geeft dit mij de kans een oud (4000 jaar oud) idee van stal te halen want klassiek kan mij niet klassiek genoeg zijn: 

... Prototype van de houten tigvoetsjol - klassiek tot en met! -  succesvol in de Trojaanse oorlog, waarop bij bonje met de Polyesters - na een lichte wijziging van onze onvolprezen klassevoorschriften - terug zou kunnen worden gegrepen (het verhaal) ... 

... trots poseer ik voor mijn mooring Lac des Settons (de rest trok de jol er uit) ... 

... de Duitse coryfee Reinhardt Schroeder zag mijn jol 's ochtends los drijven en heeft hem maar op het strand gelegd ...
... reeds thuis bleek ook hij te hebben besloten dat ik beter een andere karrière kan kiezen, voor mijn verjaardag had hij audioboeken van Hermann Hesse meegebracht ... 

Luctor et emergo.