040719

Groeten van een emigrant

Beste vrienden,

Tot hoe lang zou ik nog zitten te balen van de diefstal van mijn aggregaat en zonnepaneel bij mijn Alpenkar?, vroeg ik mij al af in de bus naar Lyon (het vliegen ging via Amsterdam en Nairobi naar Entebbe).

Nou, tot boven de Sahara dus.

Maar nu is het hier (kaartje in nieuw venster) 17 juli 2004, bij jullie nog 16. Vroeger zag ik dan die 16 op mijn computer, die op CET bleef staan. Maar zojuist heb ik hem op East African time gezet. Gisterenavond zat ik dan weer, na de resten van mijn enkeltje KLM in een ton te hebben gedonderd, in het vroege donker (vanaf 19 uur) in het "Flight Motel", een gezellige gribus die hier (buiten de echte gekken die in Sheraton e.d. zitten voor $300) voor top end doorgaat (wel �20 per nacht!), met mijn zwetende zwarte voeten nog in de stinksokken waarin ik 6000 km geleden nog op Alpenboeven gescholden had. Tropische kwaakgeluiden, een NILE SPECIAL ("BREWED AT THE SOURCE OF THE NILE"), inderdaad gebrouwen op 8 minuten motorfietsen van mijn toekomstige huis.

Toekomstige, schijn ik nog te moeten zeggen, want doorgaans - doorgaans - betrouwbare bronnen meldden mij dat in weerwil van de verwachtingen van een bewoonbare staat nog niet gesproken kan worden. Ik logeer nu weer in het gastenhuisje van Father Picavet (in het kleine ellipsje op het kaartje). Morgen bel ik Gaby, de Duitse directrice van weeshuis St. Moses en haar Patrick, een Ugandese apotheker die zijn vak in Rusland heeft geleerd, tevens boer (gemengd bedrijf, geiten, kippen, koeien, kalkoenen, allerlei gewassen, viskwekerij). Die gaan ook op dat terrein wonen en mij dat huisje verhuren. Het zou nu klaar zijn. Dat dat niet zo is kan mij weinig verblotekonten, integendeel, ik kan me nu met de afbouw bemoeien, en zolang woon ik gratis. En ik ben hier voor de rest van mijn leven, dus wat vandaag niet gebeurt, doen we een andere keer, als we er dan nog zin in hebben.

Het is nog steeds 17 juli maar inmiddels de volgende ochtend.
Er is iets vreselijks gebeurd: Uganda heeft weer eens ontwikkelingshulp gekregen. Het ergste is dat deze keer het Ugandese verkeer onderwerp blijkt te zijn geworden van de westerse liefdadige bezorgdheid. Er staan hier ineens overal fris geverfde en gesubsidieerd ogende verkeersborden waaraan geen enkele corrupte ambtenaar hier zijn pas afgeperste goeie geld zou uitgeven, immers een verkeersbord mag er zelfs geen klein beetje uitzien alsof het ergens voor gebruikt zou kunnen worden of het is pleite, roest en gaten zijn absolute vereisten. Op de straten, dat is al beter, zijn allerlei strepen geschilderd. Maar de betekenis is de verkeersdeelnemers helaas volstrekt onduidelijk. Iemand heeft slim bedacht die er bij te kladden, bijvoorbeeld: STOP! of: NIET OVER DEZE LIJN RIJDEN!  etc. Tot overmaat van ramp mag de politie iedereen die een regel overtreedt veel zwaarder beboeten dan vroeger. Aan de vrolijke gezichten waarmee de agenten met hun Kalashnikovs zwaaien kun je zien dat in die kringen de welvaart een nieuwe vlucht heeft genomen. Zonder kwitantie is de boete namelijk de helft.
Aangezien geen hond weet wanneer je nu wel en wanneer je nu niet in overtreding bent ontstaat achter iedere politieauto momenteel een enorme file: men durft niet te passeren en rijdt recht achter de agenten aan, waarheen die ook gaan, in de hoop ongemerkt ergens af te kunnen slaan en fluks terug te keren naar de oorspronkelijk beoogde route.
Autogordelboetes zijn op Europees niveau gebracht, evenals boetes voor motorrijden zonder helm. Deze shit was dus de afgelopen maanden al gewoon recht uit Europa voor mij uitgesneld. De blanke rookfobie heeft met de WiFi het vliegveld van Nairobi al bereikt (Goddank werken de vluchtmonitoren er nog steeds niet). MAAR! Entebbe is nog vrij van dat alles. H�h�!
Enfin dit verkeersgedoe komt duidelijk af van verre ministeries die niet weten hoe het hier is, en dat ook niet zouden willen weten omdat ze dan niet meer zouden weten wat ze met de Afrika-miljoenen van hun regeringen moesten doen. Gewoon over de hoofden van de mensen hier uitstrooien zou namelijk het beste zijn, voor ieder die weet hoe het hier is, maar dan hebben de goede gevers zelf geen werk waarmee de inhoudingen gelegitimeerd kunnen worden. Gelukkig eindigt deze klucht straks volgens dezelfde natuurwetten: straks hebben ze in die verre dure ministeri�le gebouwen immers weer een nieuw "beleid" voor ons bedacht (waar de westerse belastingbetaler dan weer een kloeke rekening voor krijgt). Roken en "obesity"-bestrijding in Afrika zitten er volgens mij aan te komen (wij zijn hier immers zielig omdat wij helemaal nog niet weten dat roken en dik zijn vreselijk ongezond is) met torenhoge belasting op overgewicht en tabak natuurlijk. Dan kunnen we met deze verkeersborden hier de gaten in onze daken weer dichtstoppen en onze tabak en bonbons verbergen in onze motorhelmen die dan we met onze autogordels hoog in het donker aan de dakspanten hangen. Er zijn inderdaad, lees ik nu in de New Vision, al aardig wat van die mooie glimmende verkeersborden gestolen, de projectleider doet zelfs een beroep op de bevolking hier mee op te houden. Stel je voor: de minister van Justitie van Nederland doet voor de NOS een "beroep op de bevolking" op te houden met stelen! Enfin, in geval van nood schijnen een paar dagen rijden ten noorden van ons in Darfour hele dorpen leeg te staan, dus daar kunnen we altijd nog heen als de ontwikkelingshulp onze mensenrechten te zwaar gaat schenden.

Ik ga natuurlijk niet stiekem spioneren bij Gaby en Patrick hoe het met mijn huisje staat, maar Gaby belt zelf. Ik er heen. Met helm vanzelf.
"Er staat alleen nog een staketsel" had Gerard Picavet geschreven. Ik wist niet wat dat was, een "staketsel".
Nu weet ik het. Het is dit:

Goddank is er tegenwoordig een goed impregneermiddel tegen termieten. Er wordt op het oog gebouwd en de tekening is vrij ge�nterpreteerd. Men had voor de dakbedekking onverhoeds het oog op grashalmen laten vallen, overigens als bekend een erkende methode hier. Grasdekken kan hier iedereen. Hun eigen huis aan mijn zuidoostkant aan het water is al bijna gedekt. Het is nog kophalsromp ook, je waant je in Westfriesland.

Dat wordt oppassen met vuur, sprinkler en bliksemafleider geboden, en voorzichtig trekken aan de sigaar, maar het is heerlijk koel en dra gezellig vol levende have dus ik vind het prachtig. Alleen zakt het regenwater het gras in als het dak niet ruim 55 graden schuin is. Dan gaat de boel rotten. Daarom moest het dak hoog en spits worden. Geen nood, een paar extra stammetjes en we hebben de goede helling te pakken. Zo heb ik er ook met hetzelfde gemak een zeer koele zolder bij (grashalmen isoleren als de ziekte, juist door die uiterst brandbare combinatie van lucht opgesloten in en tussen grashalmen). Maar als de geplande huisjes schuin beneden mij ook zo'n dak krijgen, opperden de bouwers, dan is Bert zijn uitzicht weg. Men had de betonnen poten van twee meter geopperd. Een paalwoning! Geweldig! Helaas, Gaby en Patrick hebben gemeend mij een plezier te doen door dit terug te praten naar anderhalf.
De buizen voor stroom en water zitten er al in. De wanden worden gemaakt door pleister tussen het gaas te storten dat aan de binnen- en buitenkant van de palen is gespijkerd. Dan nog vloeren erin. E�n � twee maanden is de prognose. 
En zo is mijn huisje van ��n woonlaag ineens geheel op eigen kracht bezig, als ware het een verbazende plant, een imposante woontoren te worden. Vandaag kon ik al even overleggen. Zo wordt, nu nu het dak dan toch zo steil wordt, het plafond versterkt om als zoldervloer te kunnen dienen, men was net de palen van de balustrade van de veranda aan het zagen dus ik kon even de maat geven die vereist is om er vanuit een luie stoel gerieflijk mijn poten op te kunnen leggen, ik wil een aantal extra buizen door de muur voor de 12 V installatie: accu, wat 12V TL voor lezen, douchen en koken, en een 12 V kamer en balkonstopcontact voor de 12 V adapter van mijn laptop en een...ja, niets aan te doen...zonnepaneel en benzineaggregaatje dat de lieve naam Ang�lique zal gaan dragen). Voorlopig is er geen 220 V aan de horizon te bekennen en als hij er straks is zal hij regelmatig uitvallen, Ik heb ook al een kunstwerk gepland om er bij te zetten: een verse lucifer van zeven meter veertig.
Nu is het natuurlijk zo dat ik bij de eerste harde Oosterstorm (die komt van het meer af) even verderop bij Gaby en Patrick ga zitten om te zien hoe dat afloopt, want dit gaat - als we het niet zo laten als het nu is -  flink wind vangen, zeker zolang die andere huisjes er nog niet zijn.
Maar zeg nou zelf, een zekere spanning bij de het eerste zware onweer is flink wat leuker dan een ambtelijke afkeuring der bouwtekening door de gemeente Lullendam.

Snel maar naar de Restaurant Two Friends om mij bij te laten praten over de laatste rellen, ruzies, ontluikende en verwelkende liefdes in onze knusse gemeenschap. Praat nooit over uzelf, dat doen wij wel als u weg bent.

Ik heb nu van alles te doen natuurlijk. Verblijfsvergunning, mijn verhuiskratten ophalen liefst zonder opslagkosten te betalen, want het is hun schuld dat de boel een half jaar geleden twee maanden te laat aankwam zodat ik al weer weg was (maar ze zullen helaas hun kleine lettertjes beter kennen dan ik), het vrachtbusje, de voorbereiding van de 12 V installatie � la mijn stroomleraar Ben, een krachtige, snel startende dieselpomp zoeken om die door Patrick en Gaby te laten kopen voor hun irrigatie, het vullen van de tanks uit het meer, en niet te vergeten voor een uiterst krachtige straal ingeval de luciferdooswoningen in de hens dreigen te gaan.

Maar alles kan ook morgen.

Of overmorgen.

Volgende week is eigenlijk ook nog op tijd. Als dit vliegtuig bezet was geweest was ik immers volgende week gekomen en dan was alles een week later gebeurd.

En de volgende gast voor het gastenhuisje van Father Picavet, Nijlstraat 18B, waar ik nu even mag wonen, komt pas 11 oktober. Dus tot die tijd lig ik hier eigenlijk prima in deze hangmat. 11 oktober. Dat is wel heel erg ver weg. Dan kan er weer van alles gebeurd zijn wat mijn eventuele gedoe van vandaag en morgen overbodig zou maken. En na 11 oktober zal er ook wel weer iets te improviseren zijn.

Ook zoiets: het is hier nu volop zomer en dat zal eeuwig zo blijven.

Zuster Theresa, op de linkeroever, maakt wijn van banaan en van ananas. Ze heeft echte wijnflessen, ze zijn echt 14%, met echte etiketten "Sister Theresa". Ze heeft een BV. De BV Sister Theresa had dat natuurlijk moeten heten maar hij heeft helaas een neutrale naam gekregen. Een dikke twee euro de fles. De bananenwijn gaat richting roz�, je zou nooit op het idee komen dat het van banaan is. De ananaswijn heeft een geheel eigen smaak, die van het scherpe van de ananas, dat je het beste proeft als je zo'n putje uit de schil, je weet wel, dat iedereen altijd wegsnijdt, goed uitkauwt. Mijn gezelschap aan het vuur vanavond dronk de ananaswijn niet eens op. Ik moest er even aan wennen, maar dat was destijds met mijn eerste biertje ook en het zou mij niets verbazen als het mij zorgelijk goed gaat bevallen.

De wind door je haar op de motorfiets. Dat was toch wel, ik wil niet overdrijven, maar toch wel 20% van de reden om hier te wonen. Spijtig vraag ik links en rechts naar die helmverplichting. Het blijkt dat je wordt opgebracht naar het gerechtsgebouw en dan 10000 Shilling (5 Euro) moet betalen. Anders is het gevangenis. Maar het opbrengen heeft voor de agenten nadelen: ze moeten hun jacht op beboetbare burgers onderbreken en bovendien gaat de opbrengst dan aan hun neus voorbij. Dus 5000 Shilling zonder kwitantie op de plek van het heterdaadje recht aan de agent is een redelijke tussenweg. Ik besluit dat door de Europese verkeersontwikkelingsliefdadigheid mijn helmloze verkeersdeelname een paar euro per jaar duurder wordt, en dat de kindertjes van de agenten daar hun schoolgeld van betalen. Kortom, voor iemand als ik, met hart voor Uganda, is het is ethisch onverantwoord om op ongevaarlijke locale trajecten een helm op te zetten. H� wat een opluchting!

Bovendien let ik wat beter op. Bovenbovendien denk ik om de ��n of andere reden altijd dat die agenten met die gebaren bedoelen dat ik snel de weg vrij moet maken voor de oprukkende rebellen, en ik kan, geef ik toe, nogal wat gas geven. Ik heb namelijk een turbocarburatortje. Die politie rijdt in van die Nissan Datsun bakken, en een voetpad is hier in een halve motorbrul gevonden.

Ontwikkelingshulp.

Naschrift een half jaar later: Ik heb mijn helm niet meer op gehad. Er verschenen krantenkoppen over bodaboda (taxibrommer) rijders in Kampala die gevangenisstraf kregen wegens niet dragen van helm. Hun passagiers zijn trouwens vrij!! Vanaf die tijd ben ik ook zonder helm naar Kampala gereden, ik ben er zeker al wel tien keer geweest, kris kras door het centrum van de stad. Ik ben ook van Mwanza (Tanzania) via Kenya naar Jinja gereden zonder helm. Ook hier geen officials die mij er over aanspraken. Het is duidelijk: de helm-wet is aanvaard omdat de grote westerse sponsors zoals Nederland en Engeland er op aandrongen. Nadat die nog eens gezegd hadden of er wel iets aan gedaan werd hebben ze nog eens die hoax in de New Vision geplaatst over die gevangen boda boda rijders (een belangrijke steungroep voor Museveni die hij echt niet tegen zich in het harnas wil jagen, maar waarvan er best een paar bereid zijn tegen vergoeding voor de krant als gevangenen te poseren). Maar alle Ugandezen weten dat embassadepersoneel een beperkt weggebruik heeft: embassade-residentie-restaurant-Muzungu kroeg. Die wegen zijn de etalage die de grondslag vormt voor het diplomatiek overleg. Het westerse diplomatentuig heeft zelfs radar snelheidscontrole apparatuur gedoneerd, twe maanden geleden. Het is gelukkig al weer kapot. Ontwikkelingshulp, weet iedere slimme neger, daar moet je wat hypocrisie voor over hebben.