021228

Groeten uit Teso

Kerstmis heb ik in Teso gevierd.
De Teso stam schijnt de "local brew" te hebben uitgevonden, een bruinig millet-bier met heel veel drab dat in een grote kruik of jerrycan warm in de kring wordt gezet, waarna dat door lange holle stengels wordt opgezogen. Aan de uiteinden van de stengels maken ze een korfje om de drab niet mee op te zuigen.

Mijn connectie is Richard (zie de foto), housekeeper van mijn gastheer Gerard Picavet, met een gezin met dochtertje, baby, vrouw, moeder en grootmoeder, op een compound met vier hutjes, een washok en een latrine, alles van hout en riet.

De vloeren in de hutten zijn van koeienpoep, want dat is het meest stofvrij.
Ik kreeg de hut waarin hij anders altijd zelf slaapt, heel gezellig, overdag in het rieten dak veel flinke kleurige hagedissen, de ratten liggen daar dan te pitten en die gaan 's nachts lekker lopen te rommelen. Heel gezellig.

Ik had wel een muggennet bij me want daar is moeras en er zijn dus veel malariamuggen, net als zestig jaar geleden in Friesland, waar ik ook nog een frappant op deze gelijkende foto van heb.
Ontbijt is sinaasappels, geroosterde pinda's en koffie. De lunch en het avondeten is kip, geit of koe, met rijst of milletpuree, of matoke, dat is puree van een speciaal soort banaan. Je eet met je handen, die was je vooraf en achteraf. Ik eet met Richard apart want dat hoort zo. Ik ga er niet tegenin want dan maak ik die vrouwen stikzenuwachtig.
De latrine is een diep gat met een hutje erboven. De douche is een schuttinkje van riet met een teiltje warm water erachter. Voor water moeten ze daar drie kilometer naar de pomp. De familie van Richard zijn rijke stinkers: die kunnen dat op een mooie fiets doen.
Die hutjes moet je wel bijna elke dag repareren. Daarom heeft Richard een stapel bakstenen liggen. Hij wil een huisje maken. Als dat af is is er meer tijd voor landbouw. Dat levert geld op, straks voor school, dokters enzo. Maar er zijn nog niet genoeg stenen, en later moeten er nog ijzeren golfplaten komen voor het dak. Dat gaat allemaal nog jaren duren.
Verder is het hier veel en langdurig en zeer rustig bij elkaar zitten en "mmmm...mmmmm" zeggen. De kinderen kennen geen Engels maar dat geeft niks. Ik praat gewoon in het Nederlands terug en dat vinden ze heel gewoon.
Richard kent blanken en wil weten hoe lang ik dit leven zou volhouden.
Ik zeg: zonder boeken twee dagen.