Created 04-10-06
Last edited 19-02-09

Groeten van Richard

Beste vrienden,

Richard is de house keeper van Father Picavet en heeft als zodanig natuurlijk bij Picavet een staff quarters room, natuurlijk nummer 1, al heet die niet zo, maar uit bescheidenheid heb ik mij als kersverse buurman als bekend staff quarters room 2 (SQR2) genoemd. Richard is van de Teso-stam, Oost-Uganda, zijn familie woont twintig kilometer kleiweg ten Noorden van Soroti en dan rechts nog vijf kilometer zandpad, dat pas sinds een paar maanden per auto te doen is.
 

Ik heb al eens kerst gevierd in zijn stam. Vorig jaar juli zijn ze met zijn allen hals over kop naar Soroti weggerend voor de rebellen van de LRA. Dat leg ik verder uit als ik er weer geweest ben, binnenkort ga ik er weer naar toe.

Picavet is momenteel naar Nederland voor vier weken. Ter viering van zijn 40 jarig priester jubileum. Ik slaap daarom voor de security in Picavets huis. Daar is vooral zijn pleegzoon Ernest blij mee, die aan de overkant van de Nijl woont, en bij afwezigheid van Picavet 's nachts huis en haard pleegt te verlaten om ter bewaking in Picavet's huis te slapen.
Dat betekent dat ik vertrouwd ben gemaakt met het hele nachtelijke afsluitingsritueel: de buitendeuren op grendels van twee centimeter doorsnede, gordijnen dicht, dan alle tussendeuren richting je slaapkamer op slot (dat is langs twee kanten want in zijn huis kun je een rondje maken). Ondertussen alle lichten uitdoen natuurlijk, ander kun je weer overnieuw beginnen. Het is een hele puzzle alles goed te doen en toch in je slaapkamer te eindigen. Mislukt dat, dan moet er van alles weer opnieuw in een beter doordachte volgorde.
Richard kan er dan zelf 's ochtends niet meer in dus er wordt zachtjes geklopt op mijn slaapkamerraam zodat ik weet dat ik mijn handdoek om moet doen en in de keuken de hangsloten moet verwijderen. Vervolgens zijg ik dan weer tevreden neer op mijn bed: mijn belangrijkste taak van de dag is immers weer verricht, dus ik kan verder lekker uitslapen.
Had ik mijn veiligheidstaak serieus opgevat dan zou ik mijn mobiele telefoon altijd naast mijn bed hebben liggen. Niet voor de politie, want die komt toch niet. Maar ik had een pact moeten sluiten met de security jongens van de belendende hotels en die van de dure buitenlanders: mobielnummers uitwisselen, ik kom als jij belt, jij komt als ik bel. Ik heb mij echter tevreden gesteld het huis als bewoond voor te stellen, in de verwachting dat dat voldoende zou zijn. Hoe dan ook, geen louche bezoek gehad.

Richard ligt met Kiswahili zeker drie jaar voor op mij en dat wou ik met zijn hulp het komende jaar maar eens inhalen: Uganda heeft zeventien talen plus Engels (wat men hier eigenlijk geen taal vindt; het heet in het Lusoga "Olusigha" de dove taal, voor de reden: Language, Reality and Truth: the African point of view). Waar niemand Engels kent vind je gauw iemand met die Kiswahili spreekt, en als ik met die dhow de Kenyaanse en Tanzaniaanse kust langs ga is het allemaal lokale akabadabra of Kiswahili.
Vandaag heb ik twee Tilapiavissen gekocht en de verkoper verboden ze schoon te maken. Want zo kon Richard mij voordoen hoe je de schubben er af schraapt, de ingewanden verwijdert en welke prutje men maakt om hem in te smoren. Dat kan ik nu dus ook.
 

Richard drinkt er het onvolprezen Sorghum bier Eagle bij (van de Nile breweries hier vlakbij), ik houd het even op een een witte Zuidafrikaan uit mijn vijflitertiet.
Hij verdient zo'n 75 euro in de maand, dus visbereidingsles geven met recht voor de leraar op tilapia en Eagle is voor hem een opsteker van ongeveer 50% van zijn dagsalaris.
Maar ik heb meer emolumenten en imponderabilia voor hem in petto. Als zijn stofzuiger of andere electra het niet doet repareer ik dat. Als hij mijn motorfiets wil gebruiken kan dat. Ik leg hem uit wat aandelen zijn en hoe oud de aarde is. Hij mag tot 100 Watt van mijn stroom uit de pickup gebruiken als er een power cut is. Ik leer van hem Kiswahili en vis koken, hij houdt mijn motorfiets in orde als ik niet in Uganda ben, en weet de meeste prijzen, zodat ik niet in het wilde weg tot 20% van de blankenprijs hoef af te dingen, want sommige marktkramers doen daar niet aan en dan zit je mooi fout, en hij wil ook mijn was nog wel eens ophangen. Tenslotte introduceerde hij mij in het Teso-gebied in Oost-Uganda, een niet geringe opsteker.
 

's Zondags gaat hij naar de kerk.
Ga jij niet vandaag?
Nee.
Ik voel behoefte enige toelichting te geven: mijn zonden waren deze week niet van niet aard dat ik er de aandacht van de Heer mee wil afhouden van Darfour, Irak en de Amerikaanse Verkiezingen. Verder offer ik mij op als bewaker van de compound als hij, Richard, in de kerk moet zitten met de ogen dicht. Je zult net hebben dat God precies als jij van de priester de ogen moet sluiten zo'n boef je tuin in stuurt. Zo was ik al eens mijn tandeborstel kwijt omdat er eentje door de tralies net bij kon.
Ja, God, humor heeft hij wel. Kenyatta zei het al: toen de westerlingen kwamen hadden zij de Bijbel en wij het land. Ze leerden ons te bidden met de ogen dicht. Toen we die weer open deden hadden zij het land en wij de Bijbel. Die mobiele telefoon is ook een humoristische Schepping van Hem: mede-aanwezigen in de kerk bellen de penose welke rijk beladen compounds tot voorbij de eucharistie onbewaakt zullen zijn.
Bij zijn terugkomst vraag ik Richard: heb je God gesproken?
Nee.
Dus je weet ook niet wat Hij over mij denkt?
Jij gaat naar de hel, lacht Richard.
Op BBC world service kwam van de week nog even treffend aan de orde: naar hemel ga je voor het klimaat, naar de hel meer voor het gezelschap. Graag zal ik daar een kokende borrel drinken met die vent die hier vandaag had ingebroken als ik hier niet even tijdens de kerkgang als reserve house keeper van de bank had kunnen komen.

Groeten, dus, van Richard.
Bert

Richard updates:

Toen ik hier bijna drie maanden 's avonds wekelijks enkele keren volstrekt afgebrand van mijn renroute langs de bron van de Nijl terugkwam zei Richard plots in een vlaag van roekeloze vertrouwelijkheid dat ook hij twee keer in de week 's ochtends jogde. Altijd al. Naar de golf course, maar er niet omheen, zoals ik. Ik rekende hem voor dat dat heen en terug 2400 m is. Mijn zelf met actuele records van het internet wiskundig benaderde wereldrecordlijn:

loopt op 23 km per uur langs Richard's afstand. Nu weet hij dus dat hij bij een tijd van 5:48 de snelste ter wereld is, en bij de helft van die snelheid sneller dan ik, want het blijkt dat mijn prestaties momenteel over de hele lengte op ongeveer de helft van het WR liggen, behoudens de sprintafstanden. Tot 800 meter zit ik wat beter. Daar moet iets aan de hand zijn want vanaf meer dan een kilometer zakken de snelheden van de wereldrecords netjes negatief exponentiel (die bruine dropjes). Voor korter afstanden gaat dat fout. Ik kom daar met mijn snelheden ook boven de 50% WR snelheden uit, terwijl ik daar boven de 2 km hijgend onder hang.
Of Richard wel eens op de klok kijkt, vraag ik. Jazeker: de klok in zijn kamer, als hij weg gaat is het bijvoorbeeld zeven uur, en als hij weer thuis komt is het dan bijvoorbeeld ongeveer een kwartier later. Kijk die houding h, daar ben ik jaloers op. Voor mij voorlopig nog te hoog gegrepen.