Groeten uit "Frankrijk"

Er blijkt een enorm probleem te zijn met van iets dat we allemaal willen: bezit. Ik vraag me nu zelfs af of bezit wel kan bestaan.

Het begon zo: Over de vraag wat Frankrijk is wordt in Frankrijk druk gefilosofeerd. Maar er blijken ook zaken die boven twijfel verheven zijn en vastgelegd in de wet. Op France Info wordt de Franse "consommateur" dagelijks van zijn rechten vergewist in een vaste juridische rubriek, over tegengevallen reizen, mislukte ontervingen, uitslag na gebruik van middel op aanraden van pharmacie, en vandaag: de metro. Als ze die onder je huis door gaan graven, hoe zit dat? Ik spitste mijn oren omdat ik (of liever mijn vader) als Groninger eigenaar van grond boven olie en gas ben geweest. Tevens erger ik mij aan straaljagers en hete luchtballonnen met voyeurs met verrekijkers vlak boven mijn tuin. Mag ik daar op schieten? Het is toch mijn priv� domein? Waar eindigt de openbare weg en begint de huisvredebreuk, in verticaal opzicht dan? De Franse wet ziet, zegt de radiospreker met stelligheid van de autoriteit, grondbezit als in onderstaande illustratie:

Dit ruikt inderdaad sterk Frans, denk maar aan Parijs met zijn kaarsrechte zich Westwaarts verbredende perspectief van Louvre via Arc de Triomphe du Caroussel, Obelisque en Arc de Triomphe de l' �toile naar de Grand'Arche in la D�fense. Metrogravers schijnen zich inderdaad blauw te betalen aan gecompliceerde contracten met grondeigenaren, hoe diep ze ook gaan. Diamanten onder je huis zijn van jou, maar olie en gas mag onder je reet worden weggepompt door een ander verderop. De stem van de radiospreker gaat weliswaar wat badinerend klinken als hij over het middelpunt van de aarde begint, en over vliegtuigen, maar hij houdt vol dat het in principe zo is. Een passerend vliegtuig heeft een soort "recht van overpad", en als je daar wat voor zou willen hebben kun je er voor naar de rechter. Die blijkt dan de waarde voor jou op nul te taxeren omdat je zelf nooit gebruik maakt van dat bezit. MAAR HET IS WEL VAN JOU. Ga je satellieten uit je eigen tuin lanceren (wel eerst vergunning vragen!), dan wordt het anders, dan kun je er geld voor gaan vragen, omdat je dan immers zelf tijdens gebruik van overpad even moet wachten met lanceren, maar de gansche sterrenstelsels nog verderop blijven gratis recht van overpad houden. Als de prijs per kuub gaat zou dat anders ook veel te duur worden voor die sterrenstelsels, want die bewegen, veel sneller dan bliksemsnel, als deze Franse denkwijze zou kloppen, in cirkels, komen elke 24 uur een keer over, waarbij de zwarte gaten dan nog door het oog van de naald kruipen: als het per kilo zou zijn gegaan...hadden ze in het hele heelal kunnen gaan collecteren.

Kortom voor het Franse recht heeft Galilei nooit bestaan. Voor het Franse recht is de aarde is het middelpunt en het middelpunt van de aarde is het middelpunt van het middelpunt. Terwijl zelfs de paus al zijn excuses aan Galilei heeft aangeboden.

Dan is het trouwens ook nog eens zo dat het zwaartepunt van de aarde naast het middelpunt ligt zodat er iemand het zwaartpunt bezit en kan claimen dat alles "op zijn grond" staat.

Hoe kunnen we het Franse recht moderniseren? Je zou om te beginnen de lucht er uit kunnen halen door te bepalen dat de grond die je koopt de vaste aardkorst onder je huis is, konisch gevormd naar het zwaartepunt - dus niet naar het middelpunt der aarde - tot het gesteente vloeibaar is en dus onderhevig is aan stromingen. Het vrij af en aanvloeiend gesteente onder de tectonische basaltplaat is niet verhandelbaar. Het verschil tussen een landgoed en een woonboot moet geologisch gezien niet overdreven worden: drijven doen ze immers allebei. Die vaste, op gloeiende steen drijvende, korst is de materie die je koopt en zie maar hoe je het houdt, bijvoorbeeld bij aardverschuivingen en tectonische bewegingen, na verdamping van je land bij een atoomaanval en bij een meteorietinslag wordt het natuurlijk wel even zoeken voor je je grondbezit weer bij elkaar hebt (na dat vijvergraven hoef je mij daar niets meer over te vertellen...). Maar dat betekent dus wel dat naast diamanten ook olie en gas van jou is, zolang het opgesloten zit in de vaste aardlaag onder je. Wat er in het gat van een brood zit is mee verkocht. Zit een gasbel of olieplas in een grondmassa waarvan het eigendom is gesplitst, dan is het bezit naar rato. Regel je het zo dan acht ik Frankrijk tot redelijke proporties teruggebracht, namelijk de vaste aardkorst tussen en onder de Franse grenzen. In deze opvatting kun je bijvoorbeeld ook je huis met tuin verkopen met de eerste 300 meter onderliggende grond en de rest van het basalt tot de vloeibare steen voor jezelf houden (vergeet niet verticaal recht van overpad te bedingen, anders moet je straks je olie vanuit Australi� aanboren!). Ook grondverzekering is nu mogelijk, zij het met zeer lage premie (diefstal van je waardevolle delfstoffen "acht u iemand aansprakelijk voor de schade? Ja, de NAM", maar kosten van opsporing der grond na atoomaanvallen en kosmische rampen uitsluiten natuurlijk).

Dit is allemaal volgens de materiele opvatting van bezit. Afscheid van de vage verhalen over wat "grond" per "vierkante meter" kost. In een vierkante meter kan helemaal geen grammetje grond zitten. Een vierkante meter grond is dus per definitie waardeloos. Grond koop je per kubieke meter. En dan heb je wat. E�n kuub schijnt al iets van 1800 kilo te zijn. Zelf zou ik iets willen hebben met genoeg eigen zwaartekracht om aan te blijven plakken als het los in de ruimte zweeft. Hoe zit dat met de konische basaltlaag onder mijn "150 m2" grond Jan Evertsen 18? Kan Jan, Fons of Ben, die alle drie weten hoe dat moet, dat even voor mij uitrekenen? Hoe zwaar zou ik zijn als ik in los in de ruimte slechts op mijn eigen grond zou staan? Ik ben wel stom geweest trouwens met dat vijvergraven.

Maar het verhaal blijft zo gebaseerd op het idee van de de vaste korst "onder je" (althans op het moment van aankoop, als het later gaat schuiven moet je het zelf weer terughalen of er een vlaggetje op zetten) en dat is pre-Galileaans. Het maakt dat je in die visie zelfs niet mag schieten op op drie meter hoogte overvliegende heteluchtballonnen met voyeurs met verrekijkers (nee, ik heb het even niet over parapentisten!). De trekker mag pas over als ze echt een tak raken, want die luchtmaterie waar vogels, ballonnen en staaljagers in zweven is niet van jou. En lucht kan je in de materiele visie alleen kopen in flessen of via pijpleidingen met afgiftemeters die aan de hand van druk, temperatuur en volume de massa geleverde lucht meten. Een stuk atmosfeer is niet te verhandelen. Dan zou je in de materi�le visie elke gasmolecuul van een vlaggetje moeten voorzien. Dat zou een puinhoop worden, want het bezit zou binnen de kortste keren homogeen geklutst raken. Dat zouden Proudhon en Marx geweldig vinden maar de aard van de mens verzet zich er, als bekend, heftig tegen.

Daarom is er maar ��n serieuze manier om de zaak universeel aan te pakken, en nu kom ik aan de kern van mijn betoog, de ruimtelijke opvatting van bezit : je koopt je een huis met tuin door een aantal kubieke meters heelal te kopen, vastgelegd in ruimtelijke co�rdinaten. Je koopt dus alles wat in een contractueel vastgelegde kubus, of bol of tetraeder of nog iets grilligers zit. Nu wordt het flink oppassen geblazen, want het als bezit begeerde huis met tuin beweegt in de ruimte en moet dus binnen zich in de tijd verplaatsende ruimtelijke co�rdinaten blijven (vanuit het punt van de Big Bang in het uitdijend heelal) die in je koopkontrakt staan. Immers dat een appel die van jouw boom in de tuin van de buren valt bezit is van de buurman dat gaat nog, dat is zelfs in Nederland zo. Mijn vader protesteerde bijvoorbeeld terecht tegen nieuwe buren die aangroei uit de tuin van mijn ouders op hun schuurdak losknipten en terug sodemieterden, mijn vader kon "hun" rotzooi naar het stort brengen. Begrijpelijk misverstand, buurman had geen rechten gestudeerd, mijn vader wel, maar bracht de boel keurig voor buurman naar het stort. Ook dat is ook nog overkomelijk, maar als je huis en je tuin na een paar jaar uit de door jou gekochte ruimte blijken te zijn ontsnapt, dat is wel erg spijtig. Dit vergt accurate natuurkunde: je wilt een zich verplaatsende deelruimte van het heelal kopen waar huis en tuin binnen vallen en blijven vallen. Hoe moet die deelruimte in je koopkontrakt zich verplaatsen zodat je begeerde huis en tuin er netjes binnen blijft? Dat vereist een nauwkeurige voorspelling van de weg die huis en tuin in de loop der tijd door het heelal zullen afleggen, rekening houdend met de draaing der aarde om zijn as, om de zon, en om het gemeenschappelijke zwaartepunt van het aarde-maansysteem, en verstorende factoren van de andere planeten en sterren vanuit de optiek van het uitdijend heelal. Dat klinkt overdreven, maar: anders weet je niet wat je koopt! Echt ondubbelzinnig bezitten kun je slechts een tijdpad van een stuk ruimte door het heelal. En een slechte makelaar scheept je op met verkeerde tijdpaden voor de co�rdinaten zodat de door jou bezeten ruimte na een tijdje slechts wat kosmisch stof bevat ergens achter de ster Antares. Dat vergt zorgvuldige be�diging, maar ik zie geen andere theoretisch volstrekt juiste weg, en de enige mogelijkheid heteluchtballonnen te weren: je koopt een meebewegende ruimte tot op zekere hoogte boven je huis er bij. Kost wat, maar dan heb je ook iets. Wie ongestoord door gevechtsvliegtuigen van zijn tuin wil genieten koopt een nog wat hoger en tevens naar boven verbredend stuk ruimte dat in het heelal boven zijn tuin meebeweegt. Prijzig, maar rustig. Je kunt iets samen doen met de buren misschien. De luchtmolekulen dragen in de ruimtelijke visie immers geen vlaggetjes meer, ze zijn van jou zolang ze in jouw ruimte zweven, zweven ze eruit dan ben je ze kwijt, net als die appel die in de tuin van de buren valt. Er is wel een verdelingsprobleem bij de start, net als nu met de grond in Rusland: als ik nu een maximaal hoge kolom boven mijn huis wil kopen, tot de grens van het heelal, � la de Franse juridische megalomanie, bij wie moet ik dan zijn? En: zou een dergelijk "Frans" type aankoop niet verboden moeten worden (je "bezit" zwaait als je het op zijn Frans doet immers als de lichtbaan van de lamp van een op drift geraakt lichtschip wild door het heelal). Zo'n verbod zou gebaseerd moeten zijn op de pragmatische rechtseis dat de zich verplaatsende ruimten die mensen kopen toch tot op een bepaalde hoogte van uur tot uur, dag tot dag, afgezien van stromende, niet ingesloten gassen en vloeistoffen dezelfde materie bevatten, althans in het dagelijks economisch verkeer hanteerbaar zijn? Een voorbeeld: dat ik die kers aan de buren kwijtraak omdat die tak boven hun tuin is gaan groeien is tot daar aan toe, maar als de hele boom vierhonderd keer per minuut van eigenaar wisselt door rondzwaaiende "Frans" bezeten ruimtes dan wordt het toch wat lastig kersen eten. En het is het kersen eten dat het recht behoort te regelen. Ander voorbeeld: als landen op zijn Frans het heelal gaan claimen dan zou ik als ik straks op Mars woon rustig in mijn tuin zittend in een uur zeven keer mijn paspoort moeten laten zien omdat de aarde achtereenvolgens Rusland, Ukraine, Moldavi�, Roemeni�, Hongarije, het Schengengebied, Zwitserland en weer het Schengengebied naar mijn toedraait, waarna ik eindelijk wat rust krijg omdat de oceaan er een tijdje voor is (en dat alleen nog dankzij Hugo de Groot, Mare Liberum, de vrije zee, geschreven in opdracht van de Hollanders die toen nog rovende nomaden waren en dus, geheel volgens de onkreukbare jurist de Groot, vonden dat niets bezit was zolang ze het zelf nog niet hadden). Dus: wat kopen en bezitten betreft moeten er in de ruimtelijke visie, die mij theoretisch superieur lijkt, uit praktisch economische overwegingen toch enige materi�le restricties zitten, met name bijvoorbeeld als je koeien hebt die grazen op land dat niet van jou is. De bewegende ruimte die de lopende en grazende koe inneemt is immers wat de boer bezit (niet wat de koe uitschijt en uitademt, wel de melk die er uitkomt??? Ik ben er nog niet helemaal geloof ik). Het beantwoorden van de vraag dit precies allemaal moet is lijkt mij een schitterend brok werkgelegenheid, maar wat die Fransen willen in hun buitensporig pr� Galileaans konisch denken moet zeker absoluut een ongeldige bezitsaanspraak zijn.

Tenslotte heb ik het vuige vermoeden dat de relativiteitstheorie hier nog niet in zit en dat die nog flink wat roet in het eten gaat gooien. Vandaar dat ik nog een andere uiterst konsekwente oplossing heb: een verrijdbare schaftkeet. Op Les Deux Alpes bijvoorbeeld zag ik vanuit de lucht wat dat betreft op ca. 1800 meter weer precies wat ik bedoelde: Travaux de montagne! Meteen na landing teruggeklommen voor een foto. Geen hond die de treurige moed heeft te zeggen dat meneer de toerist met zijn caravan op de camping moet! Ik heb die werkkleding die je er bij aan hoort te hebben (rode helm en gifgroen lichtgevende jas met witte reflector banden erop gestikt) al zien liggen bij de bricolage, dat kost ook niets en is sowieso bijzonder goed voor de Alpine omstandigheden. En niemand die je een strobreed in de weg legt. En je kunt overal waar je wilt een kuil graven, de politie gaat het verkeer nog voor je regelen! Woon je daar prachtig de hele zomer of niet? Wil je hem nog dichter bij zien?
Dat kan: En niks geen gedonder met materieel versus ruimtelijk bezit. Met een verrijdbare schaftkeet heb je je ruimtelijke co�rdinaten ieder moment onder controle!

Dames en Heren, eben ha�zer, tot zover ben ik gevorderd met mijn overpeinzingen over bezit, meent u mij verder op weg te kunnen helpen naar de oplossing van dit serieuze probleem dan verneem ik dat graag. Hier moet toch uit te komen zijn, en we doen er goed werk mee: de hele wereld haakt immers naar bezit. We kunnen de ondergang der beschaving  voorkomen door er achter komen wat het is, v�ordat in bredere kring het geldzucht, koopzucht, ruzies, rechtszaken en oorlogen smorende besef begint te dagen dat bezit theoretisch onmogelijk is 

Groeten van de Nomade namens u allen.