Crtd 14-06-05 Lastedit 15-11-15
Bij niet begrijpen niet getreurd Onthou maar Boylan geeft een beurt |
Appendix bij het Annotatoren Zangboek
1. merkte niemand wat: over de auteur
2. Eerst maar eens googelen: Ik herhaal hier maar weinig Google resultaten, dat hoort iedereen immers zelf te kunnen.
3. ter verbranding Deze editie, "herstel van 5000 fouten", werd eerst geroemd als de nieuwe standaardeditie, en andere versies op de markt, zoals de Penguin, gingen er op over. Maar na een gore bekvechterij onder vooraanstaande Joyceologen van toen, werd dit herroepen.
4. verkeerde been Ulysses (Odysseus) - de naam van een Griekse held uit de bronstijd, wiens terugkeer, na de Trojaanse oorlog, naar huis en gezin, over zee, uit koers geworpen door tegenslagen van allerhande aard, 10 jaar duurde. Het is in zijn ironie als titel best aardig gekozen voor een ééndaagse zwerftocht door Dublin van een man die thuis wat problemen heeft. Maar ik twijfel er niet aan dat de twee sterk verschillende, uitgebreide "Homerische" schema's die Joyce uitdeelde na het verschijnen van Ulysses, een grap zijn geweest. Ik denk dat Joyce heeft moeten lachen om de malle vragen die hij kreeg van literaire nietsnutten wanhopig op zoek naar iets om zich expert over te verklaren en zo met hun bespottelijke schrijfsels een centje te verdienen. Joyce rook zijn kans om op ludieke wijze via dergelijke kanalen wat extra publiciteit te krijgen.
Hoofdstuk 1
5. onopgeleide extreem fundamentalistische indringers: de apostelen.
Hoofdstuk 2
6. apporthonden: echte filosofen ontwikkelen maatstaven waarmee gecontroleerd kan worden of hun beweringen geldig c.q. geloofwaardig zijn, zoals jagers schieten maar dan honden gebruiken om een eventuele vangst ook werkelijk te grijpen. Stephen schiet slechts.
Hoofdstuk 3
7. Obesitas mentis: hersenvervetting.
8. Gallo-Helleens heidens: Gallisch: Keltisch. Helleens: Grieks. In Hoofdstuk 1, toont Buck zich voor de grap een supporter van de Engelse Society for the Promotion of Hellenic Studies, opgericht in 1879. Buck stelt voor Ierland te "Helleniseren" (de loffelijke chique Society had in werkelijkheid geen cultureel kolonialistische doelen maar wilde studie van de Griekse cultuur bevorderen).
Hoofdstuk 4
9. Calypso: In die fopschema's van Joyce (zie noot [4]) "correspondeert" dit hoofdstuk, 4, waarin Molly verschijnt, met het vers "Calypso" in de Odyssee. Maar, in tegenstelling tot Molly, is Calypso is een uniek en zeer verrassend vrouwelijk personage.
Hoofdstuk 5
Hoofdstuk 6
Hoofdstuk 7
Hoofdstuk 8
Hoofdstuk 9
Hoofdstuk 10
Hoofdstuk 11
Hoofdstuk 12
10. 1922 -1941: de periode tussen het verschijnen van Ulysses en Joyce's dood.
Hoofdstuk 13
11. Boek verboden: In 1922 veroordeelde een rechtbank in de Verenigde Staten van Amerika de uitgevers van een literair tijdschrift tot een boete voor een voorpublicatie van hoofdstuk 13, en verbood het hele boek, na een procedure waarin de rechter oordeelde dat de roman "leek op het werk van een verwarde geest". Dat was niet de fundering van het oordeel, maar hij wou het kennelijk toch wel even zeggen. De ware zorg van het netwerk waar de Verenigde Amerikaanse eerwaarde zich voor zijn baantje van afhankelijk voelde was dat Bloom in hoofdstuk 13 zou hebben gemasturbeerd! Meer: Wikipedia. Het verbod heeft 10 jaar geduurd. In Ierland en Engeland werd de verspreiding van het boek ook van officiëlen wege gesaboteerd, maar wat meer van achter de schermen.
Hoofdstuk 14
12. afschuwelijke vlekken op de zielen: namelijk veroorzaakt door zich over te geven aan vleselijke lust op een zodanige wijze dat daarbij het Christelijke gebod tot vermenigvuldiging wordt geschonden.
13. Macaulay: de auteur van een geschiedenis van Engeland die de grote massa van echte patriotten, waarop dat land terecht zo trots is, geeft waarop zij alle rechten hebben verdiend, te weten hun gefundeerde nationale trots, eigenwaarde en eigenlijk eigenalles, daarbij nimmer de grens overschrijdend waarbij het bescheiden intellect van deze eenvoudige eilanders overvraagd zou worden. Daarmee haalde zijn naam zelfs menige Engelse spellchecker, waaronder de mijne!
14. Malthusiasten: Malthusianen ijveren voor geboortebeperking op grond van de leer van Thomas Robert Malthus' (1766 - 1834) die waarschuwt voor overbevolking.
15. vellum: vellen om op te schrijven.
Hoofdstuk 15
16. Mosenthal: volgens het annotatorenkoor een vergeten Oostenrijkse schrijver van een toneelstuk waarin een jood, net als Bloom's joodse vader Rudolf, zelfmoord pleegt.
17. Anchises: Prins van Dardania (bij Troje) een mens die - om het stierenjargon in Hoofdstuk 14 te bezigen - zijn beroemde zoon Aeneas uit de godin Aphrodite klopte.
18. Diomedes: Griekse strijdwagen strijder, die, tot vermaak van oppergod Zeus, de godin Aphrodite verwondde en van het Trojaanse slagveld joeg (Ilias). Bloom's nimf is ook onsterfelijk, vandaar. Onsterfelijken hebben ichor in plaats van bloed. In haar militaire onachtzaamheid tegen Diomedes verloor Aphrodite er wat van.
19. Troje: Joyce maakt van Cissy Caffrey even een Helena die volgens Homerus' Griekse oorlogspropaganda in Ilias de aanleiding is van de Trojaanse oorlog. Daarin wordt ook twee keer een duel uitgevochten tussen leidende warlords van beide partijen, dat, zo was dan overeengekomen, de condities voor vrede zou bepalen. Beide duels mislukten in dat doel.
Hoofdstuk 16
Hoofdstuk 17
Hoofdstuk 18
20. extroibo: Ik zal er uit gaan.
21. kameribus beddibus: Lenehan heeft de gewoonte maffe quasi-exotische uitdrukkingen te gebruiken zoals (in het Engels): "thankez vous" and "muchibus thankibus"